W województwie łódzkim pojawią się cztery nowe miasta. Razem będzie ich już 52. Wkrótce rząd podejmie decyzję

Projekt rozporządzenia Rady Ministrów w tej sprawie został opublikowany w piątek 8 lipca 2022 i powinien być zatwierdzony do końca lipca. Obejmuje łącznie 15 miejscowości w Polsce. To jeden z największych zbiorowych awansów miejskich w Polsce. Zwykle było ich kilka, nie więcej niż 10.

Jeśli formalności zostaną dopełnione, od 1 stycznia 2023 roku w województwie łódzkim będą aż 52 miasta (w całej Polsce 979). Wszystkie cztery miejscowości z nowym statusem pod względem liczby ludności będą się lokować na dole tabeli. Rozprza i Ujazd mają po ok. 1700 mieszkańców, Jeżów - 1400, Dąbrowice - około tysiąca. Obecnie najmniejszym miastem w regionie łódzkim jest Bolimów, także liczący około tysiąca mieszkańców. Miastem został (wraz Lutomierskiem) 1 stycznia 2022 roku. Dla porównania - najmniejszym miastem w Polsce jest Opatowiec w woj. świętokrzyskim liczący zaledwie ok. 330 mieszkańców, który miastem został w 2021 roku.

Liczba mieszkańców ma coraz mniejsze znaczenie przy rozpatrywaniu wniosków o status miasta. Liczy się chęć wyrażona przez władze gminy i mieszkańców, wskaźnik ponad 60 procent mieszkańców utrzymujących się z działalności pozarolniczej, wyraźnie wyodrębnione centrum i zwarta zabudowa typu miejskiego, infrastruktura komunalna, ale przede wszystkim posiadanie statusu miasta w przeszłości.

Dla Dąbrowic, Jeżowa, Rozprzy i Ujazdu awans jest właśnie powrotem do statusu miast, który utraciły po powstaniu styczniowym w wyniku represji władz carskich. Ten sam los spotkał wtedy kilkaset miejscowości w zaborze rosyjskim.

Zainteresowanie przywróceniem statusu miasta nie jest oszałamiające. Podczas konsultacji, które odbyły się w tym roku, „za” wypowiadało się z reguły ponad 90 procent uczestników, ale już w samych konsultacjach udział brała mniej niż połowa uprawnionych do głosowania: w Dąbrowicach - 42 procent, w Jeżowie - 30 proc., w Ujeździe - niecałe 21 procent, w Rozprzy - poniżej 20 procent (w samej wsi nieco więcej). Rozprza jest także wyjątkiem pod innym względem. Przeciwko przywróceniu statusu miasta było tu aż 24 procent uczestników konsultacji.

Na co liczą beneficjenci praw miejskich, poza prestiżem?

- Status miasta to dodatkowe pieniądze z funduszy zewnętrznych na rozwój infrastruktury, na remont kamienic i ulic. To dostęp do nowych środków na edukację, kulturę i sport - argumentował Artur Pawlak, wójt gminy Ujazd.

- Na pewno byłyby większe możliwości uzyskiwania dotacji dostępnych dla małych miasteczek. Może przyciągnęlibyśmy więcej chętnych do zamieszkania w naszej miejscowości - uzasadniała Monika Karpierz, sekretarz gminy Dąbrowice.

Z kolei Janusz Jędrzejczyk, wójt Rozprzy, zapewnia, że nadanie statusu miasta nie będzie wiązało się z konieczności wymiany dowodów, nie wzrosną podatki i opłaty lokalne.

Rozprza była miastem przez 600 lat. Prawa miejskie odebrały jej władze carskie w 1870 roku.

Współpraca: BEAD, TYKA, JEJ, KB